Sábese que unha cultura está viva porque se renova, evoluciona e se adapta a novas formas de expresión. A boa saúde da literatura galega en territorio catalán é un síntoma de vitalidade cultural. A seguir, unha ollada ás novas letras galegas que teñen ou tiveron relación con Barcelona.
De falarmos da renovación literaria galega dos últimos anos sen dúbida nomeariamos, entre outros autores novos, en narrativa a Diego Ameixeiras, Mario Regueira e María Reimóndez (estes dous últimos tamén poetas); en teatro salientariamos a Rubén Ruibal e a Alfonso Becerra, e viríannos á mente nomes de poetas como Daniel Salgado G., Oriana Méndez e Xiana Arias.
Mais para os galegos que vivimos en Cataluña, é inevitable sentir un interese especial por aquelas letras galegas que gardan algunha relación co espazo no que nos atopamos. E afortunadamente non son poucas as manifestacións que desde hai uns anos están a ter lugar por esta parte. Velaquí un repaso de obras e autores novos galegos que, mergullados na aventura catalá, nos van deixando testemuños do seu labor creativo.
Para comezar, Lito Caramés, Silverio Cerradelo e Pura Salceda son os nomes dos autores menos novos, que non vellos, deste reconto. Lito Caramés, profesor de galego do ensino secundario catalán, participante no proxecto Galauda e actor do grupo teatral Furafollas, publicou no 2005 o libro de relatos E agora pasa un tren (Biblos), con ilustracións de Anxo Baranga. Un ano despois, Silverio Cerradelo recibía o premio de narrativa Terra Melide 2006 por Os paxaros tamén migran ao sur (Xerais), novela ambientada en Barcelona, onde o escritor e veterinario residiu. Pura Salceda, tradutora e colaboradora en revistas e actividades culturais galegas de Cataluña, presentounos o ano pasado o seu segundo libro de poesía, o primeiro en galego, A ollada de Astarté (Espiral Maior), de temática amorosa e erótica.
Barcelona é unha cidade que deixa pegada, e diso dá fe a poeta María do Cebreiro, quen, logo da súa estadía como bolseira no Centre Dona i Literatura da Universidade de Barcelona, lle dedicaría un mangado de poemas ó Raval en O barrio das chinesas (El Correo Gallego-Concello de Santiago, 2005). No caso de Daniel G. Salgado, é el quen deixa pegada na cidade, pois o autor e director teatral que fora estudante do Institut del Teatre, estreou no 2004 Porno, provocadora obra que lle valeu moi boas críticas.
Vinculados residencialmente á Cidade Condal temos a Samuel Solleiro e a Ania González. El, amais de músico, é un prometedor escritor e crítico literario, autor, entre outras obras, de dz ou o libro do esperma (Xerais, 2006), libro de narracións no que trata o tema da masculinidade. Ela, artista e poeta viguesa que cofundara en Santiago de Compostela o colectivo de novos artistas “Iniciativa nova” e que agora forma parte do Programa de Estudos Independentes do MACBA, participou en diferentes festivais de poesía da cidade e colaborou coas revistas "Microfisuras. Cadernos de pensamento e creación" e a poética en rede "andar 21".
E, como non podía ser doutro xeito, tamén por aquí temos galegos entregados á creación no fenómeno dos blogs literarios. A bitácora tórnase unha excelente ferramenta de expresión nas mans de mentes talentosas para estes mesteres. Así, en "do Roxo" Eva Méndez, que publicou o seu primeiro libro de poemas As sete idades (Incomunidade), abre o noso apetito con poemas disfrazados de especialidade culinaria. Outra poeta, a gañadora do XIX Certame literario Rosalía de Castro de Cornellà (2005), Raida Rodríguez, revela a súa forza poética en "Punto de fuga". Desde Xirona, "Palabras de Amauta" recolle as reflexións e mais os versos de Amauta Castro, pseudónimo de Rafael Xoán Muñoz Castro, quen fora merecedor do IX Certame San Xurxo na modalidade de poesía (2006) do Centro Galego de Barcelona. E tamén a anteriormente nomeada poeta Pura Salceda verte os seus versos nun blog chamado "Sintagma in blue".
Esta é polo de agora a miña colleita, produto dunha simple ollada. Convidados quedan a pescudar nestes novos valores coa complicidade de saber que comparten coma nós a experiencia de vivir co corazón dividido entre dous mundos: o galego e o catalán.