Vieiros

Este 15 de maio conmemoráronse 60 anos da Nakba, Catástrofe, na que se pretendía lembrar os máis de 700.000 palestinos desprazados en maio do 48; unha cifra a que hai que sumar os descendentes destes, elevando a cantidade a millóns de refuxiados, o maior número no mundo, e tamén o que máis tempo leva nesta situación.

Tanto en Cisxordania como en Gaza e nas poboacións árabes de Israel houbo actividades conmemorativas. A maioría de participantes nos diferentes eventos acudiron con camisetas negras que levaban inscrito o número 1948 ou unha chave, que representa as chaves das casas abandonadas e derrubadas.

Globos negros
Nos campos de refuxiados de A’ida, en Belén, e Qalandia, en Ramallah, botáronse 21.915 globos negros ao ceo. Con este acto, pretendíase ennegrecer o ceo de Xerusalén e lembrar os días transcorridos dende o comezo da Nakba. Pero o evento máis concorrido foi o que tivo lugar en Ramallah, capital administrativa cisxordana, onde se calcula que houbo ao redor de 50.000 persoas.

Na entrada da cidade, os enfrontamentos entre soldados do exército israelí e protestantes foron unha repetición máis violenta do que sucedeu ao longo de todo o territorio. Preto de 100 mozos do campo de refuxiados de Qalandia lanzaron pedras, parapetados en barricadas de lume e rodas, sendo dispersados con gases lacrimóxenos e pelotas de goma.

Mentres, no centro de Ramallah, na céntrica praza de Al-Manara, o presidente palestino Mahmoud Abbas daba un pequeno discurso introdutorio no que salientaba que a ocupación non facía máis que alongar a catástrofe e facer máis inseguro o estado de Israel, que depende da independencia palestina para acadar a súa seguridade. Amais, engadiu: “sesenta anos de sufrimento, amargura, opresión, migración, tiranía e ocupación non farán que perdamos a nosa auto-estima nin as nosas expectativas.”

O punto de vista israelí
Do lado israelí, a visita do presidente estadounidense, George Bush, provocou medidas de vixilancia extrema en toda Xerusalén. Todas as rúas achegadas ao hotel onde se aloxaba Bush permaneceron pechadas, e empregáronse centos de policías para velar pola súa seguridade. Ao mesmo tempo, o temor a posibles atentados e as manifestacións convocadas obrigaron a endurecer as medidas excepcionais, con membros do exército patrullando as rúas da cidade.

E tamén dese lado israelí houbo voces que expresaron a súa idea sobre a catástrofe. A ministra de Asuntos Exteriores, Tzipi Livni, afirmou que os palestinos poderán celebrar o seu día de independencia cando borren a palabra Nakba do seu vocabulario. Unha frase que parece recordar as palabras de Ben Gurion: “os vellos morrerán e os novos esquecerán.” Unha palabra que, precisamente, inténtase que non desapareza da memoria colectiva do pobo palestino, e un dos motivos destes eventos. Así, Jamal Juma, coordinador da campaña palestina anti-apartheid contra o muro afirmou que estes actos “amosan que 60 anos de Nakba continuada, masacres, asaltos e represión non foron quen de someter o pobo palestino.”

Despois de 21.916 días da Nakba, as protestas aínda zoaban en Palestina. Na porta de Damasco, na entrada á cidade vella de Xerusalén, varios globos, coas cores da bandeira palestina, foron lanzados ao ceo, á vez que ondeaban bandeiras negras nas mans dos alí convocados, xunto con outras nas que se vían as cifras 194. Este número é o da resolución da ONU que reclama o dereito de retorno de todos os refuxiados palestinos, unha resolución esquecida e ignorada.

• Israel, celebracións con 'sordina' (Análise de Jesús A. Núñez Villaverde)